لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (pdf) مراجعه فرمایید.

نظر به جایگاه کتاب الکترونیکی در آینده اوقات فراغت جوانان، بررسی وضعیت نشر الکترونیکی کتاب در ایران و نیز چگونگی مصرف کتاب های الکترونیک اهمیت می یابد. مطالعه حاضر با توجه به سوالات مختلفی که در این عرصه دارد، ترکیبی از روش های مختلف از جمله بررسی اطلاعات موجود، مطالعه موردی، تحلیل ثانویه و پیمایش را مورد استفاده قرار می دهد، به طوری که ابتدا با بررسی اطلاعات موجود و نیز از طریق مطالعه موردی وضعیت نشر الکترونیکی در موسسه نشر نی به بررسی تحول صنعت نشر کتاب از رسانه ای چاپی به مجازی می پردازد و مسائل و مشکلات توسعه آن را در کشور ایران ترسیم می کند. سپس با ترکیب روش تحلیل ثانویه مطالعات موجود و نیز روش پیمایش و در نهایت، مقایسه نتایج تحلیل ثانویه و پیمایش در پی دریافت چگونگی مصرف کتاب های الکترونیک در ایران و مقایسه آن با الگوهای جهانی برمی آید. نمونه های این پژوهش، به شکل غیرتصادفی و به روش گلوله برفی انتخاب شده است. مبنای مطالعه نیز پرسشنامه ای است که توسط محقق با ارجاع به مطالعه جهانی تنظیم و از طریق ای میل به پاسخگویان عرضه شده است و آن ها نیز آن را پس از تکمیل به همان صورت بازگردانده اند.بررسی صنعت نشر کتاب الکترونیک نشان می دهد که هرچند درآینده نزدیک فارسی شدن قالب کتاب های الکترونیک محتمل است، اما به علت ضرورت توسعه زیرساخت های نرم افزاری و سخت افزاری لازم، نشر صنعتی در این حوزه به زودی تحقق نخواهد یافت. در این مورد مجموعه ای از متغیرها از جمله فقدان فرهنگ کتاب خوانی، نبود ساختارهای کتابخانه ای گسترده و عدم شکل گیری بازار کالایی در حوزه کتاب الکترونیک و از همه مهم تر کم رونقی نشر در ایران به عنوان موانع زمینه ای عمل می کنند. از منظر شرکت های انتشاراتی به طور مشخص امنیت بسیار بااهمیت می نماید، زیرا در غیاب شرکت های امنیتی معتبر بین المللی آنها اعتمادی به فرآیند الکترونیکی شدن ندارند.در بررسی چگونگی مصرف کتاب الکترونیکی مطابق تحلیل ثانویه مطالعه ای که در بین 10 کشور متفاوت صورت پذیرفته است، مقاله حاضر الگوی مصرف کتاب و متون الکترونیک را شامل سه مدل کشورهای پرسابقه، کشورهای واسط و کشورهای در حال ظهور برمی شمارد. در کشورهای دسته اول، بازار کتاب الکترونیک کاملا شکل گرفته و بسیار پررونق و متوجه کتاب های ادبیات، داستان و رمان است. در مقابل، در کشورهای در حال ظهور بهره برداری از متون الکترونیک و بازار کتاب الکترونیک متوجه کتاب های تخصصی و آکادمیک است. مطالعه حاضر نشان می دهد بهره برداری از کتاب در ایران هنوز کالایی نشده است. نیز علیرغم آنکه هنوز بازار سازمان یافته ای در ایران برای کتاب الکترونیک شکل نگرفته، اما بهره برداری از متون و کتاب های الکترونیک کاملا و حتی بیشتر از گروه سوم، متوجه کتاب های تخصصی و آکادمیک است. در همین حال، فقدان بازار کتاب و بهره برداری کالایی باعث شده است کاربران در ایران بیشتر متوجه کتاب ها و متون رایگان باشند- ضمن اینکه رفتار بی ثبات تری را نیز در بهره برداری به نمایش می گذارند، زیرا فقدان بازار کتاب به نوبه خود کیفیت و قابلیت اعتماد را نیز محدود می سازد. بی رونقی استفاده از دستگاه های مخصوص خواندن کتاب نیز انعکاسی از همین فقدان بازار کتاب در ایران است، هر چند خود نیز در عدم اشتیاق به مطالعه کتاب الکترونیکی نقش دارد.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

نشر کتاب در ایران، به تعبیری، مهم ترین و اصلی ترین صنعت فرهنگی یا یکی از مهم ترین و اصلی ترین ارکان صنعت فرهنگی است. نشر کتاب الکترونیکی در کشورهای در حال توسعه و از جمله ایران مجال مناسبی برای توسعه، بهبود، و ارتقای ارتباط علمی پدید می آورد. فناوری نوین اطلاعات، به ویژه شبکه سازی و اینترنت، گستره عظیمی را فراهم کرده تا جهت گیری فرهنگی خود را از انباشتن دانش به سوی اشتراک و انتشار آن هدایت کنیم. کشورهای در حال توسعه باید، با اتخاذ استراتژی مناسب، جریان یک سویه اطلاعات در شبکه جهانی وب و جنبه های فرهنگ ستیز فناوری و تجارت را مهار کنند. پدیده نشر کتاب الکترونیکی به عنوان پدیده ای در «طول» نشر سنتی (چاپی) پذیرفته شده و نه به عنوان جایگزینی برای آن. در صورت استقبال از این پدیده، نویسندگان، مترجمان، و به طور کلی تولید کنندگان اولیه محتوا با سرعت بیشتری می توانند تالیفات خود را منتشر کنند و دیگر به انتظار طولانی مدت برای نشر کتاب نیازی نخواهند داشت.از سوی دیگر، صنعت نشر جدید در قالب صنعت نشر مجازی قابلیت های بی شماری دارد. این صنعت چند خصلت دارد: اول، دیجیتالی بودن، دوم، غیرمرکزی بودن فضای مجازی، سوم، تعاملی بودن، چهارم، فراپیوند بودن، پنجم، حافظه مجازی. نتیجه اینکه باید از این محیط استفاده کرد. با توجه به مطالب گفته شده، مطالعات گوناگون در زمینه های مرتبط با مسئله نشر کتاب الکترونیکی به منظور کشف دلایل و عوامل روی آوری و روی نیاوردن ناشران به نشر کتاب الکترونیکی لازم به نظر می رسد. بنابراین، در این مطالعه به بررسی میزان سازگاری نشر الکترونیکی از دیدگاه ناشران، امکان به کارگیری آزمایشی نشر الکترونیکی توسط ناشران، و همچنین توسعه نشر الکترونیکی از دیدگاه ناشران پرداخته خواهد شد. لازم به ذکر است که مقاله حاضر در اولین همایش ملی کتاب و نشر با موضوع سیاستگذاری فرهنگی در صنعت نشر کتاب که با حمایت مادی و معنوی انتشارات سوره مهر در آبان ماه سال 94 برگزار گردید، ارائه شده و برای اولین بار در شماره های نوزدهم و بیستم فصلنامه کتاب مهر منتشر می گردد.

هدف: هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی و امکان‏ سنجی کاربست نظریه دم طولانی در فروشگاه های کتاب الکترونیکی است که فروشگاه طاقچه به عنوان مورد مطالعه انتخاب شد. بدین صورت که محصولات فرهنگی و به طور خاص کتاب های کم فروش که تنوع بالایی دارند؛ اما تعداد فروش هرکدام اندک است، در دم توزیع «دم طولانی» جای می‏ گیرند و کتاب های پرفروش که تعداد اندک، ولی فروش بالایی دارند، در سر توزیع جای می گیرند. این پژوهش درصدد است که نشان دهد هرچقدر تنوع محصولات کم فروش افزایش یابد، سنگینی دم بیشتر شده و درآمد ناشی از فروش محصولات در دم برابر و یا بیشتر از درآمد ناشی از فروش محصولات موجود در سر توزیع (یعنی کتاب‏ های پرفروش) خواهد بود. روش پژوهش: این پژوهش از نوع کمی بوده و برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش پیمایشی تحلیلی استفاده شد. جامعه مورد بررسی «فروشگاه کتاب الکترونیکی طاقچه» و نمونه شامل کتاب‏های گروه ادبیات داستانی بود که معمولاً بیشتر مورد اقبال عمومی قرار می گیرند. داده ها با همکاری گروه طاقچه از طریق پایگاه داده فروشگاه کتاب الکترونیکی طاقچه دریافت و مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. یافته ها: یافته ها حاکی از آن است که با افزایش تعداد کتاب ها، تابع توزیع دم طولانی نسبت به زمانی که تعداد داده ها کمتر بود، بهتر برازش پیدا می کند و دم طولانی به شکل درست تری تشکیل می شود و میزان فروش محصولات افزایش پیدا می کند. همچنین با به دست آوردن نقطه برابری میزان فروش سر و دم نمودار دم طولانی مشاهده شد که هرچه تعداد کتاب ها افزایش پیدا می کند، یافته ها به قانون 98 درصد اندرسون نزدیک می شود؛ یعنی 98 درصد از کتاب ها حداقل یک بار در سال به فروش می رسند. همچنین یافته های حاضر مثال نقضی برای قانون پارتو است. نتیجه گیری: با توجه به این موضوع که افزایش تعداد کتاب ها منجر به افزایش فروش سایر کتاب هایی که از قبل موجود بوده اند می شود، به فروشگاه های کتاب الکترونیکی پیشنهاد می شود که تا حد امکان تنوع کتاب های خود را گسترش دهند؛ زیرا تنوع کتاب ها تأثیر مثبت و مستقیمی روی دیده شدن سایر کتاب ها دارد.